10. Den ontrennbare Rëtschvokal e virum r
De Rëtschvokal e verschmëlzt mam Vokal, dee virun em steet, wéi bei wierken oder spueren, a gehéiert ni zur trennbarer Endung vun engem Wuert, wéi bei Joer oder Pharisäer.
- Wierder mat ä kréie just dann de Rëtschvokal e virum r, wann nach e Konsonant hannerum r steet, wéi bei Äerd oder gekläert. Steet den r eleng als Konsonant nom ä, kënnt, wéi bei Här oder Stär, kee Rëtschvokal
- Bei Wierder mat i oder u gëtt am Prinzip de Rëtschvokal e virum r geschriwwen, wéi bei Bierg, Buerg, Bier (dt. Bär), Buer (dt. Bohrer), egal ob den r eleng oder mat méi Konsonanten hanner i oder u steet
- Bei Wierder, an deenen och am däitsche Parallelwuert i oder u steet, gëtt de Rëtschvokal e net geschriwwen, wéi bei Bur (dt. Brunnen) oder Bir (dt. Birne), wann am Lëtzebuergeschen hanner dem r kee weidere Konsonant kënnt
Remark:
A lëtzebuergesche Wierder mam Rëtschvokal e gëtt hannendrun en r geschriwwen, wann en och am däitsche Parallelwuert steet (och wann een en am Lëtzebuergeschen net eraushéiert)
Beispill: Wierder (dt. Wörter) am Géigesaz zu Wieder (dt. Wetter)
Exercicen:
Ex 1
Ex 2
Ex 3
Ex 4
Ex 5
Ex 6
Ex 7
Ex 8
Ex 9
|
|